Grijpgrage buurtgenoten
Al eerder kon u lezen hoe Cynthia Pallandt zich inzet om het zwerfafval in haar woonwijk op te ruimen. Bij de redactie stroomden de enthousiaste reacties op dit artikel binnen. Blijkbaar leeft dit in Brabantpark! Tijd dus voor een vervolg….
Als ik aankom in het Hooghoutpark (de meesten noemen dit Brabantpark), waar we afgesproken hebben elkaar te ontmoeten, valt meteen een aantal dames op met afvalgrijper en vuilniszak. Het laat dan ook geen twijfel met wie ik vandaag het gesprek aan ga.
Diverse redenen
Cynthia, Emile, Anthony en Ine delen graag hun ervaringen met het rapen van afval. Een aantal keer per week, of soms zelfs dagelijks, zijn ze te vinden in hun eigen buurt met grijper en zak, om de straten, pleinen en parken te ontdoen van het vele zwerfafval. Het enthousiasme en de passie waarmee ze deze bezigheid uitdragen, is onvermijdelijk inspirerend.
Ieder heeft zo haar eigen reden om dit te doen. De een kan haar hoofd even lekker leegmaken tijdens een drukke werkdag, de ander gebruikt het als ochtendgymnastiek. Allen hebben echter ook een hoger doel voor ogen: bijdragen aan het schoon houden van de aarde.
De natuur heeft veel te lijden onder het vele afval wat dagelijks op straat wordt gegooid, zo vertellen ze mij. De grond en het grondwater vervuilt, de dieren eten van het afval en onze leefomgeving verpaupert. De vervuiling die we veroorzaken door het achteloos op straat gooien van afval, komt vanzelf weer bij ons terug, redeneert Ine. Via de lucht of het water die in meer of mindere mate verontreinigd zijn.
Breed draagvlak
Dat dit onderwerp steeds meer leeft in onze samenleving is te zien aan het groeiend aantal initiatieven op landelijk of regionaal vlak. Zo is er Supporter van Schoon, een landelijke organisatie die projecten ondersteunt om zwerfafval tegen te gaan. De Beter Buiten app, waarop je problemen kunt melden bij de gemeente, onder andere afval.
Dichter bij huis is er Opgeruimd Breda. De initiatiefnemers van Opgeruimd Breda stimuleren wijkbewoners om mee te helpen het zwerfafval in de stad op te ruimen. Ze noemen dit ook wel stadsjutters. De Gemeente Breda ondersteunt dit bewonersinitiatief van harte, door het ter beschikking stellen van afvalknijpers en afvalzakringen.
Tom Reijnders is één van hen, een echte stadsjutter, die zijn steentje bijdraagt in de wijk Heusdenhout. Wat hem betreft zouden meer bewoners actief mogen worden bij het afvalruimen. Immers, vele grijp-handen maken het werk licht. Het streven is om in elke wijk een dekkend systeem te hebben van zwerfafval ruimende bewoners, vertelt hij. Er wordt nu gewerkt aan een digitale kaart van de stad, waarop je kunt zien, waar er al opruimers, actief zijn en waar nog behoefte is aan afvalruimers, of-te-wel, stadsjutters.
En er zijn dus ook mensen die zelf het initiatief nemen in de strijd tegen zwerfafval.
Naast het goede werk dat je verricht, is het vooral ook erg leuk om te doen, benadrukken de dames. Je leert je eigen wijk beter kennen, leert ook de mensen kennen en hebt regelmatig leuke gesprekken. En natuurlijk ben je ook nog eens lekker buiten aan het bewegen.
Soms kijken mensen je vreemd aan, maar over het algemeen krijg je heel positieve reacties, is hun ervaring. Regelmatig worden andere mensen ook geïnspireerd om iets te gaan doen aan het zwerfafval of worden ze bewuster van hun wegwerpgedrag en de effecten daarvan.
Samenwerking
Deze educatieve functie vinden onze afvalhelden zeker ook belangrijk. Ze gaan graag in gesprek met mensen over het belang van anders omgaan met afval. Ook benaderen ze scholen om vooral ook de jeugd bewust te maken van de gevolgen van zwerfafval. Want dat vinden ze belangrijk, dat de jeugd leert om bewuster om te gaan met afval.
Of ze benaderen restaurants met de vraag of zij emmertjes zand weg willen zetten voor de sigarettenpeuken. Veel peuken worden achteloos weggegooid. Soms denken mensen goed te doen door hun sigarettenpeuken niet op straat te gooien, maar in het riool of een bakje water. Maar dat is juist heel slecht, zegt Ine, die zich heeft toegelegd in het oprapen van peuken. Het water wordt hierdoor vervuild en dieren gaan dood door het vergiftigde water.
Anthony vertelt dat ze onlangs werd aangesproken door een buurtgenoot die al een aantal keer op de Filipijnen is geweest. Hij vertelde haar dat daar vele malen meer zwerfafval is dan hier. Dat zou een reden kunnen zijn om de moed op te geven of je niet druk te maken om de kleinere hoeveelheid afval in Brabantpark, maar ieder stuk afval dat wordt opgeruimd kan potentieel een dieren- of plantenleven redden.
Het is niet altijd onwil van mensen, maar soms ook het gebrek aan kennis. Daar zien de dames een grotere rol weggelegd voor de gemeente. Voorlichting en meer bekendheid geven aan de middelen die door de gemeente beschikbaar gesteld worden.
Ook de gemeente zelf zou bewuster om kunnen gaan met het afval, vinden ze. De grote maaimachines die het gras in de parken maaien, verpulveren het afval. Hierdoor wordt het afval verspreid en verdwijnt het eerder in de grond.
Monique Verstraaten, medewerkster Bewonersinitiatieven bij de gemeente Breda reageert:
‘Uitgangspunt is dat we voor het onderhoud van de stad beheerniveau C hanteren (behalve centrum niveau A), wat betekent dat er helaas best wat onkruid en afval mag zijn. Met het beschikbare budget en capaciteit doen we wat we kunnen en proberen waar nodig en mogelijk extra in te zetten.
We zijn daarom blij dat bewoners met ons samenwerken om dit niveau op te plussen. De stad is namelijk van ons allemaal en wij kunnen het niet alleen.’
Ook zij benadrukt de mogelijkheid om ondersteuning te krijgen vanuit de gemeente.
‘Voor het onderdeel zwerfvuil opruimen ondersteunen we bewoners die zich bij ons aanmelden met materialen, zoals een zwerfvuilgrijper, vuilniszakring, hesje en zakken. Ook wordt iedereen uitgenodigd voor de jaarlijkse voorjaarsbijeenkomst waarmee we de vrijwilligers bedanken voor hun inzet met een leuke activiteit, hapje, drankje.’
Een positieve boodschap
Ondanks dat je steeds weer nieuwe rommel vindt, moet je niet gefrustreerd raken, zeggen Emile en Cynthia. Het is een proces, zo ziet Emile het, je praat met mensen en door zelf het voorbeeld te geven van het afval opruimen, wordt het normaal. Het is helemaal niks om je voor te schamen, zoals je wel eens hoort, je mag er juist trots op zijn dat je dit doet!
Tom sluit zich hierbij aan: Zwerfafval opruimen is geschikt en leuk voor iedereen, groot en klein. Voor kinderen zijn er zelfs knijpstokken met aangepaste lengte beschikbaar!
En natuurlijk wordt het meeste van ons afval gewoon netjes opgeruimd, relativeert een van de dames. Wat we op straat zien is echt maar het topje van de ijsberg, of misschien beter gezegd het topje van de afvalberg.
Emile, Cynthia, Anthony, Ine en Tom blijven zich gepassioneerd inzetten in de strijd tegen het zwerfafval. Mocht u iemand tegenkomen in de buurt, gewapend met grijper en zak, wees een beetje aardig tegen deze helden en heldinnen. Wellicht bent u zelf ook geïnspireerd om actie te ondernemen. Onder aan dit artikel vindt u nog een aantal handige links.
Al rapend, grijpend en prikkend verlaten we uiteindelijk het park, op weg naar een schone buurt.
Handige links: