“Waar moet u zijn? In Brabantpark? Dan moet u bij Garage Otten rechtsaf!”

Wellicht komt dit u bekend voor. ‘Garage Otten’ aan de Beverweg is een heus begrip in onze wijk. Het bedrijf heeft dan ook een lange, rijke geschiedenis en is onlosmakelijk verbonden met Brabantpark.

Tot voor kort tenminste. Want waar jarenlang ‘Otten’ op de gevel prijkte, staat er sinds september 2018 ‘Van Mossel’ te lezen.

Fons Otten, voormalig directeur, neemt graag de tijd om ons te vertellen over de geschiedenis van dit familiebedrijf.

Zijn overgrootvader startte ooit zijn eigen bedrijf op de Havermarkt in Breda. Wanneer dat precies is geweest, is niet helemaal duidelijk. Fons heeft een document uit 1866, waarin de werkgever van zijn overgrootvader hem succes wenst met zijn eigen bedrijf. De eerste officiële documentatie van het bedrijf dateert echter pas uit 1880.

Het bedrijf hield zich bezig met diverse activiteiten: hoefsmederij, machinefabriek en met o.a. het maken van molentjes om lijnzaadolie te persen. Ook de kinderen werkten mee in het bedrijf.

En één van die kinderen was een echte pionier en uitvinder, Frans Otten, de opa van de voormalig directeur.

Bij een bezoek aan de wereldtentoonstelling in Parijs in 1889, zag Frans daar een automobiel, iets volledig nieuws in die tijd. Dat leek hem wel wat. Hij kocht een bouwpakket en bouwde zo zijn eigen eerste auto, waarmee hij rondjes reed over de Havermarkt. Dit trok de aandacht van een huisarts, die de auto wel wilde kopen om zijn patiënten te bezoeken. En dat was het begin van het autobedrijf.

Overigens heeft opa Frans nog meer primeurs op zijn naam staan. Zo haalde hij de kleurenfoto naar Nederland en ontwikkelde hij een gasmasker voor het Nederlandse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Tussen 1901 en 1907 bouwde hij zelf motorfietsen. Hiervan zijn er zo’n veertig gemaakt, waarvan er vier nog bestaan. Er werd zelfs een damesmodel gemaakt, speciaal voor zus Petra.

In 1925 werd de firma Otten officieel dealer van Renault. Het bedrijf groeide en op 17 maart 1961 werden de deuren geopend van het huidige pand aan de Beverweg. Toen nog aan de rand van Breda. Een heel bijzonder pand, want een dergelijke omvang was in Nederland en daarbuiten ongekend. Het diende dan ook als voorbeeld voor andere dealers hoe een modern garagebedrijf eruit moest zien. Naast de garage runden ze er ook drie tankstations, waarvan er nu nog één over is (de OK aan de Claudius Prinsenlaan).

Vier zoons en één dochter namen de leiding van het bedrijf over, dat drie ondernemingen omvatte: een autobedrijf, een machinefabriek en een handelsonderneming.

De machinefabriek werd gerund door de vader van Fons Otten, die boven het bedrijf woonde met zijn vrouw en zeven kinderen. Zijn oom Leo woonde eveneens boven het bedrijf en runde de handelsonderneming.

Het gezin had een nauwe binding met de wijk Brabantpark. De kinderen groeiden er op en vonden er hun vrienden waarmee ze eindeloos konden spelen in de werkplaats. Vanuit zijn slaapkamertje keek Fons zo naar de Grote Kerk, een magisch uitzicht. De ouders waren actief in de kerk en een oom zat bij de vrijwillige brandweer.

Toen het gezin naar Bavel verhuisde, was dat dan ook een grote overgang, zo vertelt Fons ons. Hij koestert veel fijne herinneringen en mooie verhalen aan het wonen in Brabantpark. Stiekem zou hij best terug willen keren naar de plek waar hij geboren is.

Toen het eind jaren 80 minder ging met Renault besloten de Ottens het roer volledig om te gooien. De negativiteit die op dat moment heerste rondom het merk deed de familie besluiten te stoppen met het merk. “Dat viel niet mee, want de interne familiepropaganda was Renault voor, achter en opzij. Je stond op met Renault en ging er mee naar bed. Hoe konden we daar mee stoppen?”, aldus Fons. Echter voor het voortbestaan van de firma Otten was een overgang noodzakelijk en werd contact gelegd met Fiat, en met succes. In december 1987 werd de firma Otten dealer voor Fiat. Later werden daar Alfa Romeo, Lancia en Jeep aan toegevoegd.

Ondanks de vele nazaten die in de familie Otten geboren werden, was Fons uiteindelijk de enige die ging werken in het autobedrijf. Zijn neef Ben nam de handelsonderneming en de machinefabriek over.

Al sinds eind jaren 80 werkte Fons hij bij het autobedrijf. Toch was zijn bedje niet zomaar gespreid en werd hem duidelijk gemaakt dat hij eerst maar eens elders ervaring op moest gaan doen. Fons ging aan de slag in Rotterdam en later in Amsterdam. Hij leerde hier het vak en zo kreeg hij in Amsterdam een goede positie bij een dealerbedrijf. Hij vond het er heerlijk. Toch trok het familiebedrijf aan hem…Breda had Fons nodig. Er moest wel wat water door de Amstel om voor de terugtocht vanuit het hoofdstedelijke Amsterdam naar de gezellige provinciestad Breda te kiezen. Toch besloot hij naar het familiebedrijf  terug te keren en daar heeft hij tot op de dag van vandaag geen spijt van.

Op 1 juli 1993 nam Fons het stokje van de familie over. Hij reorganiseerde het bedrijf en op één jaar na kon hij ieder jaar winstgevend afsluiten. Dat is opmerkelijk, want het is tijdens de crisis kommer en kwel geweest in de branche, waarbij menig dealer over de kop ging. Hierbij verwijst hij ook vol trots naar zijn trouwe team. De meeste personeelsleden zijn al lang in dienst. Hij hecht hier veel waarde aan en heeft altijd veel energie gestopt in het binden van zijn personeel. Als je bij het bedrijf binnenstapt heerst er een heel ander sfeertje dan bij de meeste dealerbedrijven waarin de directeur vanuit een ivoren toren naar beneden kijkt. Met succes dus, want juist die menselijke maat maakte Otten als dealer zo bijzonder.

De laatste jaren maakte Fons zich steeds meer zorgen over de toekomst van het bedrijf. Hij heeft geen kinderen, neven of nichten die het familiebedrijf over zouden kunnen nemen. Toen de firma Van Mossel zich aandiende, zag hij hierin een mooie kans om het voortbestaan van het bedrijf te kunnen waarborgen.

In september 2018 verdween de naam Otten van de gevel en werd vervangen door Van Mossel. Of hij hier wellicht wat weemoedig onder is? Nee hoor, hij vindt het juist fijn dat het bedrijf op deze manier kan voortbestaan. Zijn vrouw had er wat meer moeite mee. “Maar het is goed zo,” aldus Fons.

Inmiddels heeft hij een stapje teruggedaan en werkt hij nog slechts gedeeltelijk in het bedrijf. Eind dit jaar zal een verhuizing plaatsvinden naar de nieuwe locatie op het Minervum. Het zo bekende en vertrouwde gezicht van het autobedrijf aan de rand van Brabantpark zal daarmee ook verdwijnen.

Wat er met het pand en de locatie gaat gebeuren, weet Fons ook niet. Het pand zal worden verkocht en het is aan de koper om een nieuwe invulling te geven aan dit stukje van de wijk. Hij kijkt wel positief naar de komende vernieuwingen, hoe het dan ook ingevuld zal worden. En hoewel hij zelf mijmert over een appartement met uitzicht op de Grote Kerk, waar hij dan zelf direct zou gaan wonen, gaat dat er wellicht niet komen. De nieuwe bestemming zal moeten voldoen aan de eisen van ‘urban living and working,’ zoals door de gemeente omschreven. De nieuwe bestemming zal altijd minder verkeersbewegingen met zich mee brengen dan dat nu het geval is. Het laden en lossen in de nachtelijke en ochtendlijke uren zal tot het verleden gaan behoren. “Maar wat het ook wordt, het zal zoals het in 1961 deed, ook nu weer een positieve impuls geven aan de wijk,” zo redeneert de voormalig directeur.

Mooi hoe zo’n bedrijf, dat klein is begonnen, uitgroeit tot een bedrijf van formaat. Wij als bewoners van Brabantpark zullen het bedrijf in elk geval wel gaan missen als aanknopingspunt in onze routebeschrijvingen.